Tematy pod prądem

fot. Materiał informacyjny ulotka Gminy Rajcza. Węgiel można spalać nie trując sąsiada i nie zatruwając środowiska, trzeba tylko wiedzieć jak to robić.

Na niepokojące wieści nie dano nam długo czekać. Właśnie ruszyła likwidacja elektrowni węglowej Adamów. Zakład ten został wybudowany w latach 60 i mógłby pracować jeszcze kilka lat gdyby nie restrykcyjne przepisy i dyrektywy IED w których mowa jest o ograniczeniu emisji szkodliwych zanieczyszczeń- głównie dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów.

Likwidacja zakładu, który został wybudowany stosunkowo niedawno, musi budzić niepokój, bowiem zdajemy sobie sprawę jakie koszty poniesione zostały z chwilą podjęcia decyzji o budowie tegoż zakładu, drugi powód, który raczej nie uspokaja to, czy aby likwidacja elektrowni nie wpłynie na stan naszego „bezpieczeństwa” energetycznego i oczywiście cen energii.

W materiałach źródłowych zamieszczonych na stronie „Rusza likwidacja elektrowni węglowej Adamów” czytamy między innymi, że wspomniana elektrownia nie spełniała już w obecnym czasie także norm krajowych. W roku 2016 zakład ten 151 razy przekroczył 48 godzinne wartości dopuszczalne emisji pyłów, co miało skutkować karą wynoszącą 1,4 mln. zł czytamy w wyżej podanym materiale. Z reguły jest tak, że nikt nie lubi słowa likwidacja, jednakże uspokajają w tym przypadku opinie osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo energetyczne z których wynika, że Enea oddała do użytku w elektrowni Kozienice pojedynczy blok węglowy, który jest większy o ponad połowę od całej siłowni w Adamowie, zaś na ukończeniu są kolejne trzy bloki węglowe PGE w Opolu i Taurona w Jaworznie, które mają rozpocząć pracę na przestrzeni dwóch najbliższych lat. (więcej patrz podane źródło).

Likwidacja każdego zakładu wiąże się niestety także, ze zwolnieniami pracowników. Ogółem pracę straci 185 osób, zaś zwolnieniem grupowym zostanie objęta niewielka grupa pracowników. Pocieszające jest to, że 85% przedsiębiorców z regionu jest zainteresowanych zatrudnieniem osób, które utraciły pracę w wyniku zamknięcia tejże elektrowni. O wiele gorzej wygląda sytuacja w kopalni Adamów. Sytuacja górników, z chwilą zaprzestania działalności zakładu energetycznego jest niejasna. Rozważa się wprawdzie dalsze wydobycie na potrzeby elektrowni Pątnów. Problemem jest transport węgla, co wiązać się będzie ze znacznymi kosztami. Kopalnia boryka się także z poważnym problemem zagrożenia wodnego, i zalewaniem wyrobisk wodą, co komplikuje w znaczny sposób proces wydobycia a także niestety podnosi jego koszty.

Artykuł o niezbyt optymistycznej treści na początku, wydaje się mieć więcej pocieszających wątków aniżeli tych, które mogłyby budzić niepokój, jednak gołym okiem widać, że próg który postawiono górnictwu i energetyce opartej na węglu jest bardzo wysoki. Trudno w tej polityce dostrzec sygnały pozwalające na dalszą działalność tego sektora gospodarczego.

Czyżby era węgla, i energetyki opartej na tym paliwie miała się ku końcowi?

O wszystkim co ważne, aktualne i co dotyczy polityki gospodarczej i energetyki dowiecie się na stronach portalu WysokieNapięcie.pl, lekturę którego źródła polecamy. Przypomnijmy jednak, idąc za doniesieniami wyżej podanego źródła, że […] Produkcja węgla kamiennego netto wyniosła w listopadzie 5,67 mln. ton przy 5,95 mln. ton w październiku br, i 6,1 mln. ton w listopadzie 2016 r. Zapasy węgla kamiennego w miesiącu listopadzie 2017 roku wynosiły 2,13 mln. ton, zaś 2,22 mln. ton w październiku i 2,73 mln. ton w roku ubiegłym. Tych kilka danych i cyfr, z pewnością nie odda obrazu sytuacji na rynku energetyki, a jedynie może służyć jako garść informacji a także możliwość zapoznania się ze źródłem, z którego można zaczerpnąć o wiele więcej fachowych informacji.

Można sądzić, że koniunktura na węgiel mimo ostrej walki ze smogiem, na rynkach światowych jest „dość dobra”, co powinno raczej cieszyć, jednakże ważne jest, abyśmy potrafili tą sytuację w sposób odpowiedni wykorzystać a z tym jak wiemy bywa różnie. Aktywnie działamy na przykład, na polu tak zwanych odnawialnych źródeł energii, zapominając o tym co zalega pod naszymi stopami dosłownie, i to jak sadzę, powinno niepokoić najbardziej.

Trudno także jednoznacznie określić, w jakim stopniu wykorzystywanie źródeł odnawialnych jest bardziej korzystne i opłacalne od wykorzystywania źródeł kopalnych. Wiadomo, że do końca XX wieku wykorzystywanie tych pierwszych było znacznie droższe od spalania paliw kopalnych. Od początku XXI wieku wprowadzanie dotacji do zakupu urządzeń pozwalających na wykorzystanie źródeł odnawialnych a także wręcz wroga kampania reklamowa także w szkołach wmawiająca młodym ludziom zagrożenia płynące ze spalania węgla zupełnie pozbawiły nas możliwości obiektywnej oceny co jest bardziej opłacalne.

Przykładowo w 2013 roku w Niemczech dotacje do energetyki odnawialnej miały wynieść ok. 20 mld. euro, co w przeliczeniu na gospodarstwo domowe miało wynieść 15-20 euro miesięcznie, z tego 6,5 euro na miesiąc, to koszty wsparcia producentów „zielonej” energii.

Za i przeciw

Nie zapominajmy, że przy wielu pozytywach tak mocno propagowanych szczególnie wśród młodzieży, wykorzystywanie źródeł odnawialnych w spalaniu, niesie za sobą także sporo minusów takich jak np. wysokie koszty inwestycji związanych z rozwojem energetyki odnawialnej, a także konieczność przynajmniej na razie wspierania np. elektrowni wiatrowych czy słonecznych istniejącymi już tradycyjnymi elektrowniami. Niosą także za sobą te technologie szereg zagrożeń ekologicznych i zdrowotnych, nie do końca jest jasna sprawa co do całkowitego wyeliminowania dzięki tej technologii emisji CO2.

Hałas turbin wiatrowych może być odczuwalny z odległości nawet 2 km. Od wiatraka. Turbiny wiatrowe mogą mieć negatywny wpływ na ludzi (niepokój, bezsenność). Infradźwięki* wysyłane przez urządzenia turbiny mają negatywny wpływ na organizmy żywe. Ruch łopat, stanowi zagrożenie dla ptaków, nietoperzy itd. Sam widok tych monstrualnych obiektów na równinnym polskim krajobrazie nie nastraja raczej artysty do uwieczniania tychże na swoim obrazie, i raczej nie poprawia ten widok naturalnego piękna jaki nam zaserwowała natura a przeciwnie.

Infradźwięki*; Wszystkie dźwięki poniżej progu słyszalności 20 Hz. W określonych warunkach są odbierane przez ucho i układ przedsionkowy. Nowelizacja PN-Z-01338 2010 określa zakres hałasu infradźwiękowego od 1Hz- 20 Hz. Podczas oddziaływania wysokich poziomów infradźwięków może wystąpić uczucie ucisku w uszach, nadmierne zmęczenie, zaburzenie sprawności psychomotorycznej, funkcji fizjologicznych, apatii i depresji.

Jak zgubny na człowieka mogą mieć wpływ infradźwięki, przekonali się wysoko postawieni urzędnicy biura politycznego PZPR (lata 70 XX wieku). Panowie pracując w swoich gabinetach poczuli się źle, zaczęli odczuwać nudności, a bóle głowy stały się nie do zniesienia. Już zaczęto podejrzewać sabotaż, kiedy to nagle po wyłączeniu nowo zainstalowanej klimatyzacji wszystko wróciło do normy, a winne wszystkiemu były wspomniane „nie słyszalne dźwięki”.

Biomasa to nieszkodliwe odnawialne źródło energii i poważny konkurent dla węgla. Główne zalety tego biopaliwa to całkowity brak w emisji dwutlenku węgla, także niższa aniżeli w przypadku węgla emisja dwutlenku siarki (należy jednak w tym przypadku zapoznać się z nowymi technologiami spalania węgla, które jak zapewniają członkowie Zespołu Autorskiego pozwalają na całkowite wyeliminowanie tychże niekorzystnych związków w procesie spalania).

Przypomnijmy że w Unii Europejskiej zwiększenie produkcji energii z biomasy z 69 mln. ton w roku 2013 do 149 mln. ton w roku 2010, w założeniach miało pozwolić zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 209 mln. ton rocznie. Należy dodać, że najbardziej korzystne dla celów energetycznych wykorzystanie biomasy jest w wyniku procesu pirolizy* oraz fermentacji, nie zaś, drogą bezpośredniego spalania. – Tyle superlatyw a teraz odrobinę wad i minusów tejże technologii;

Problemem jest składowanie surowca, stosunkowo niewielka jego gęstość, magazynowanie i odpowiednie dozowanie. Niejednolity stan wilgotności utrudnia przygotowanie biomasy do wykorzystania w celach energetycznych. Stosunkowo niewielka wartość energetyczna przykład ( 1 tona węgla 2 tony słomy lub drewna).

Reasumując; Paliwom kopalnym przyjdzie stoczyć trudną walkę o przetrwanie na runku energetycznym, wiele zależy od tego, czy zdołamy dotrzymać kroku nowatorskim technologiom takim jak np. wprowadzanie na szeroką skalę biomasy, a także, czy znajdą się instytucje, które zechcą wysłuchać tego, co mają do powiedzenia ludzie broniący takich paliw jak węgiel na przykład.

Piroliza*; Proces degradacji zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury bez tlenu i innych reagentów.

Przygotowanie biomasy

Inwestorzy przed budową instalacji termicznego wytwarzania energii ogłaszają przetarg publiczny, który poprzedzony jest ogłoszeniem SIWZ – specyficznych istotnych warunków zamówienia. Producent kotłów na tej podstawie składa ofertę i wyraża wolę uczestnictwa w przetargu. SIWZ w wielkim uproszczeniu określa:

1. Rodzaj kotła.
2. Oczekiwaną moc energetyczną;
3. Gatunek i rodzaj spalanego materiału.

Należy zauważyć, że Producent kotła nie jest wytwórcą spalanego materiału! Tu właśnie zaczyna się problem obejmujący nie tylko nasz Kraj lecz całą UE, która kładzie nacisk na spalanie biomasy.
Do pewnego okresu NIKT nie brał pod uwagę jakichkolwiek problemów z rozdrabnianiem słomy.

Wszystkim technologom wydawało się to tak oczywiste, że najpierw budowano kotły, ba nawet ogromne bloki energetyczne. Zapomniano o procesach przygotowania słomy do spalania! W rezultacie prawie wszystkie zbudowane instalacje spalania słomy mają poważne problemy lub w ogóle nie działają.

Zespół Autorski WNM także zaangażował się w tym temacie, co potwierdzają przykładowe zdjęcia:

Słoma przed rozdrobnieniem / fot. Materiał ze zbiorów Zespołu Autorskiego WNM.

Ten proces znany jest od pokoleń przy produkcji obroku dla koni.

Następnym etapem przygotowania słomy do spalania jest rozdrobnienie do formy pylistej.

Słoma po rozdrobnieniu / fot. Materiał ze zbiorów Zespołu Autorskiego WNM.

Dopiero tak przygotowany materiał pylistej słomy, umożliwia spalanie CAŁKOWITE w różnych typach kotłów bez problemów, na które natrafiają energetycy w dużych i małych źródłach wytwarzania energii.